Gan nhiễm mỡ độ 1 nguy hiểm không và có điều trị được không
Gan nhiễm mỡ độ 1 là giai đoạn đầu của bệnh lý gan nhiễm mỡ, khi mỡ bắt đầu tích tụ trong gan ở mức độ nhẹ. Bệnh có thể do nhiều nguyên nhân và thường ít triệu chứng, song nếu không điều trị sớm sẽ dễ chuyển biến nặng. Gan nhiễm mỡ độ 1 nguy hiểm không và có điều trị được không? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp chi tiết các thắc mắc xung quanh bệnh lý phổ biến này
Gan nhiễm mỡ độ 1 là gì?
Gan nhiễm mỡ độ 1 là giai đoạn sớm nhất của bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD). Đây là tình trạng gan bị tổn thương do sự tích tụ chất béo, khiến các tế bào gan bị lấp đầy bởi các giọt mỡ.
Theo tiêu chuẩn, gan được chẩn đoán nhiễm mỡ độ 1 khi có từ 5-10% khối lượng là mỡ. Tuy là giai đoạn sớm nhất nhưng nếu không được điều trị, bệnh có thể phát triển thành gan nhiễm mỡ độ 2, 3 hoặc 4 gây tổn thương gan nghiêm trọng.
Ở giai đoạn đầu, gan nhiễm mỡ độ 1 thường ít triệu chứng hoặc không có triệu chứng. Do đó bệnh thường được phát hiện tình cờ qua xét nghiệm máu hoặc siêu âm, chụp CT bụng vì lý do khác.
Nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ độ 1
Nhiều yếu tố có thể dẫn đến gan bị tổn thương, tích tụ mỡ dần dần gây nên bệnh lý này. Cụ thể:
Thừa cân, béo phì: Người thừa cân, béo phì có xu hướng sẽ tích tụ nhiều mỡ hơn ở gan. Đặc biệt nguy cơ cao ở những người bị béo bụng, tích mỡ nội tạng.
Tiểu đường: Bênh nhân tiểu đường có tỷ lệ mắc bệnh cao gấp 2-3 lần. Tình trạng đường huyết không ổn định khiến quá trình trao đổi chất bị rối loạn, dễ gây tổn thương gan và tích tụ mỡ độ 1.
Rối loạn lipid máu: Tăng cholesterol, triglyceride máu làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch cũng như tổn thương gan dẫn đến tích tụ mỡ.
Tăng insulin máu: Tình trạng kháng insulin cao khiến quá trình chuyển hóa đường bị rối loạn, dễ gây tổn thương gan.
Lạm dụng rượu bia: Rượu bia làm tổn thương trực tiếp tế bào gan, gây viêm gan dẫn đến xơ hóa, tích tụ mỡ độ 1.
Thuốc tránh thai: Phụ nữ dùng thuốc tránh thai lâu dài sẽ làm tăng nguy cơ.
Triệu chứng của bệnh gan nhiễm mỡ độ 1
Ở giai đoạn đầu của gan nhiễm mỡ, những biểu hiện lâm sàng thường mơ hồ, có thể gồm:
Mệt mỏi, đuối sức thường xuyên
Đau tức vùng hạ sườn phải
Chán ăn, ăn không ngon
Buồn nôn, nôn khan
Tiêu chảy, táo bón lẫn lộn
Cơ thể mất cân bằng dễ ngã
Ngoài các biểu hiện trên, gan nhiễm mỡ độ 1 cũng có thể hoàn toàn không có triệu chứng. Bệnh chỉ được phát hiện tình cờ khi thăm khám sức khỏe định kỳ hoặc khám các bệnh lý khác.
Đối tượng có nguy cơ cao mắc gan nhiễm mỡ độ 1
Các nhóm đối tượng dưới đây có khả năng mắc gan nhiễm mỡ độ 1 cao hơn người bình thường:
Người từ 35-50 tuổi: đây là độ tuổi dễ bị suy giảm chức năng gan, tích mỡ gan.
Béo phì, tiểu đường, rối loạn lipid máu: các bệnh lý nội tiết, chuyển hóa là yếu tố nguy cơ.
Người thường xuyên uống rượu bia quá nhiều.
Phụ nữ mãn kinh hoặc dùng thuốc tránh thai nội tiết tố.
Người có tiền sử gia đình mắc bệnh về gan.
Những người thuộc các nhóm trên cần khám sức khỏe định kỳ, làm xét nghiệm gan để phát hiện và điều trị kịp thời nếu mắc phải gan nhiễm mỡ độ 1.
Gan nhiễm mỡ độ 1 có nguy hiểm không?
Mặc dù là giai đoạn sớm của gan nhiễm mỡ nhưng độ 1 không hề lành tính. Gan đã có dấu hiệu tổn thương, tích tụ mỡ không kiểm soát nếu không can thiệp sớm có thể dẫn đến:
Chuyển biến nặng thành gan nhiễm mỡ độ 2, 3 hoặc 4. Lúc này, gan bị tổn thương nghiêm trọng hơn, dễ xơ hóa, ung thư hóa.
Viêm gan, xơ gan cấp tính: quá trình viêm nhiễm, oxy hóa mỡ độ 1 không kiểm soát cũng khiến gan bị viêm nặng, thậm chí dẫn đến suy gan, hôn mê gan.
Biến chứng vỡ gan, chảy máu, đe dọa tính mạng.
Rối loạn chức năng gan, ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, miễn dịch của cơ thể.
Như vậy, gan nhiễm mỡ độ 1 hoàn toàn không phải là bệnh nhẹ và cần được điều trị sớm để tránh nguy cơ biến chứng nặng nề.
Xét nghiệm, chẩn đoán gan nhiễm mỡ độ 1
Để xác định chính xác bạn có mắc gan nhiễm mỡ độ 1 hay không, cần trải qua các bước kiểm tra sau:
Thăm khám lâm sàng: bác sĩ sẽ hỏi kỹ tiền sử, khám vùng gan để tìm triệu chứng bất thường.
Xét nghiệm máu: xét nghiệm các enzyme và chức năng gan như ALT, AST, GGT, albumin, bilirubin... Đây là bước xét nghiệm ban đầu quan trọng.
Siêu âm bụng: siêu âm gan có thể phát hiện các mô gan bất thường do tích tụ mỡ.
Chụp cắt lớp vi tính (CT Scan): chụp CT cho hình ảnh rõ nét về tổn thương gan do mỡ.
Chụp cộng hưởng từ (MRI): đánh giá chi tiết mức độ tích tụ mỡ và tổn thương gan.
Sinh thiết gan: trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định sinh thiết lấy mẫu gan để xét nghiệm mô bệnh học chính xác nhất. Tuy nhiên, đây là xét nghiệm xâm lấn nên chỉ áp dụng khi cần thiết.
Điều trị gan nhiễm mỡ độ 1 như thế nào?
Để đảo ngược tình trạng tổn thương và điều trị gan nhiễm mỡ, người bệnh cần:
Chế độ dinh dưỡng khoa học:
Giảm lượng chất béo (dưới 30% năng lượng mỗi ngày)
Tăng chất xơ từ ngũ cốc, rau quả
Giới hạn đường, muối, đồ uống có ga
Bổ sung vitamin E, omega 3 từ cá hồi, cá thu, hạt chia
Tập luyện thể thao đều đặn 30-45 phút mỗi ngày để giảm cân, mỡ máu
Điều trị bệnh lý nền như tăng lipid máu, tiểu đường
Điều trị bằng thuốc khi cần: thuốc hỗ trợ giảm mỡ máu, gan hoạt hóa chức năng gan tùy theo chỉ định của bác sĩ.
Tránh xa rượu bia, thuốc lá để bảo vệ gan.
Gan nhiễm mỡ độ 1 là tình trạng gan bị tổn thương ở mức độ nhẹ do tích tụ mỡ. Tuy là giai đoạn sớm nhưng bệnh không hề lành tính và có thể chuyển biến xấu nếu không được điều trị sớm. Người mắc gan nhiễm mỡ độ 1 cần tuân thủ điều trị bằng thay đổi lối sống và chế độ dinh dưỡng.