Bệnh xơ gan cổ trướng do lạm dụng rượu bia - Triệu chứng và cách phòng ngừa
Rượu bia nếu sử dụng quá mức sẽ gây ra nhiều tác hại đến sức khỏe, đặc biệt là gan. Một trong những biến chứng nguy hiểm của việc lạm dụng rượu bia đó là xơ gan cổ trướng. Đây là căn bệnh khá phổ biến ở những người nghiện rượu và thường xuyên uống quá nhiều bia rượu. Vậy xơ gan cổ trướng là gì? Tại sao nó lại liên quan đến việc sử dụng rượu bia? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết bệnh xơ gan cổ trướng do lạm dụng rượu bia - triệu chứng và cách phòng ngừa trong bài viết dưới đây
Giải thích về bệnh xơ gan cổ trướng
Xơ gan cổ trướng, còn gọi là gan nhiễm mỡ hoặc xơ hóa gan, là tình trạng gan bị tổn thương nghiêm trọng do quá trình viêm nhiễm kéo dài. Khi bị xơ gan cổ trướng, các tế bào gan bị phá hủy và thay thế bằng các mô sẹo. Điều này khiến gan bị teo nhỏ lại, mất dần chức năng và cuối cùng bị suy giảm chức năng nghiêm trọng.
Khi bị suy giảm chức năng, gan không còn khả năng lọc máu, loại bỏ độc tố và các chất thải có hại ra khỏi cơ thể. Chất độc tích tụ trong máu khiến bệnh nhân cảm thấy mệt mỏi, buồn nôn, nôn ói,... Mặt khác, do quá trình sẹo hóa nên áp lực trong tĩnh mạch cửa tăng cao gây ra tình trạng cổ trướng ở bụng. Bệnh nhân thường bị phù nề, bụng chướng to ra hai bên do tích tụ dịch.
Nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến xơ gan cổ trướng ở nước ta chính là do lạm dụng rượu bia. Bên cạnh đó, một số nguyên nhân khác có thể kể đến như:
Viêm gan virus (viêm gan B, C,...)
Sử dụng thuốc quá liều
Béo phì, rối loạn chuyển hóa
Nhiễm độc (aflatoxin, thuốc trừ sâu, kim loại nặng,...)
Một số bệnh lý về gan khác
Nhìn chung, xơ gan cổ trướng là một căn bệnh gan mạn tính tiến triển, nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời sẽ dẫn đến biến chứng nguy hiểm, thậm chí tử vong.
Triệu chứng điển hình của bệnh
Người bị xơ gan cổ trướng do rượu bia thường có các biểu hiện sau:
Bụng phình to, căng cứng hai bên do tích tụ dịch
Buồn nôn, nôn ói
Ăn không ngon, chán ăn
Hay mệt mỏi, uể oải
Vàng da, vàng mắt
Táo bón hoặc tiêu chảy
Đau tức vùng bụng phải
Sốt nhẹ
Các vấn đề về tiêu hóa: ợ hơi, đầy bụng, khó tiêu,...
Gan và lách to lên
Mạch nhược, huyết áp thấp
Dễ bị xuất huyết: chảy máu cam, nổi bầm dễ dàng
Tâm trạng kích động, lo âu, trầm cảm
Khi bệnh chuyển nặng, người bị xơ gan cổ trướng có thể xuất hiện các biến chứng nguy hiểm như xuất huyết tiêu hóa, tích nước ổ bụng, hôn mê gan, báng bụng, suy đa tạng,... Đây đều là những dấu hiệu cảnh báo nguy cơ tử vong cao nếu không được cấp cứu kịp thời.
Lý giải mối liên quan giữa uống rượu bia và bệnh xơ gan
Theo các nghiên cứu, sử dụng rượu bia thường xuyên và quá liều lượng là nguyên nhân hàng đầu gây ra xơ gan ở Việt Nam cũng như nhiều nước trên thế giới. Điều này được lý giải như sau:
Khi uống vào cơ thể, rượu được thải trực tiếp vào gan để quá trình trao đổi chất. Trong rượu có chứa nhiều chất cồn, đặc biệt là ethanol. Ethanol khi vào gan sẽ được chuyển hóa thành một chất gọi là acetaldehyde. Đây là một chất độc có khả năng phá hủy và làm tổn thương tế bào gan.
Quá trình chuyển hóa và loại bỏ các chất cồn trong rượu khiến gan phải hoạt động quá tải. Nếu việc sử dụng rượu bia diễn ra thường xuyên và kéo dài, gan sẽ không thể chịu nổi gánh nặng và dần bị tổn thương. Các tế bào gan bị chết dần, thay thế bằng các mô sẹo không còn chức năng. Đó chính là quá trình hình thành xơ gan ở người nghiện rượu.
Ngoài ra, rượu bia còn chứa nhiều calo. Việc uống quá nhiều sẽ dẫn đến tình trạng tích mỡ ở gan, góp phần làm cho bệnh xơ gan phát triển nhanh hơn. Vì vậy, cai nghiện rượu bia là việc cấp thiết đối với người đã mắc hoặc có nguy cơ mắc bệnh xơ gan.
Lời khuyên phòng tránh bệnh hiệu quả
Để hạn chế nguy cơ mắc bệnh xơ gan do rượu bia, mọi người cần lưu ý:
Không nên uống quá 2 đơn vị rượu/ngày đối với nam giới, và 1 đơn vị rượu/ngày đối với nữ giới.
Không sử dụng rượu bia khi bụng đói
Không pha rượu với các chất kích thích khác
Không uống cùng lúc nhiều loại rượu
Hạn chế tối đa rượu bia đối với phụ nữ có thai hoặc cho con bú
Người có tiền sử gan mật không nên uống rượu bia
Khám sức khỏe định kỳ, tầm soát các bệnh về gan
Duy trì lối sống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên
Chế độ dinh dưỡng hợp lý, giàu rau xanh và trái cây
Bên cạnh đó, những người đã mắc bệnh cần tuyệt đối không sử dụng rượu bia. Cần tuân thủ phác đồ điều trị và theo dõi sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm biến chứng.
Trên đây là những chia sẻ về bệnh xơ gan cổ trướng do lạm dụng rượu bia. Hi vọng bài viết sẽ giúp bạn nhận biết được mối nguy hại từ rượu bia, từ đó có những biện pháp phòng tránh phù hợp. Hãy duy trì một lối sống lành mạnh, tránh xa rượu bia để bảo vệ sức khỏe của chính mình.