Gan nhiễm mỡ - Hiểu rõ nguyên nhân, tác hại và cách phòng ngừa
Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tới 90% người nghiện rượu và 75% người thừa cân, béo phì đều mắc phải gan nhiễm mỡ. Đây được xem là “căn bệnh thầm lặng” khi triệu chứng ban đầu rất mơ hồ, song lại là “mầm mống” của nhiều căn bệnh gan nguy hiểm khác. Vậy gan nhiễm mỡ là gì? Nguyên nhân và tác hại ra sao? Làm thế nào để phòng tránh? Cùng tìm hiểu nhé!
Gan nhiễm mỡ là gì?
Gan nhiễm mỡ (hay còn gọi là NAFLD - Non-alcoholic fatty liver disease) là tình trạng gan bị tích tụ quá nhiều chất béo. Cụ thể, khi có trên 5% trọng lượng hoặc hơn 5% số tế bào gan chứa chất béo được gọi là gan nhiễm mỡ.
Khi mỡ tích tụ quá nhiều trong gan làm suy giảm chức năng của nó, đồng thời kích thích phản ứng viêm làm tổn thương gan ngày một trầm trọng. Theo thời gian, NAFLD có thể phát triển thành viêm gan nhiễm mỡ, xơ gan và thậm chí ung thư gan.
Những nguyên nhân phổ biến gây gan nhiễm mỡ
- Lạm dụng rượu bia, đồ uống có cồn kéo dài
- Chế độ ăn nhiều chất béo, đường, tinh bột quá mức
- Béo phì và các rối loạn chuyển hóa (như tăng mỡ máu, tiểu đường...)
- Nhiễm độc từ một số hóa chất như thuốc trừ sâu, chì, thủy ngân...
- Mắc các bệnh lý về gan như viêm gan virus, độc tố nấm mốc...
Ngoài các nguyên nhân trên, NAFLD cũng có thể do di truyền hoặc một số yếu tố khác gây ra.
Những tác hại nghiêm trọng của bệnh gan nhiễm mỡ
Bệnh gan nhiễm mỡ có thể xem như giai đoạn đầu của quá trình tổn thương gan, nếu không được ngăn chặn và điều trị kịp thời, hậu quả nghiêm trọng sẽ phải đối mặt là:
- Gan nhiễm mỡ tiến triển thành viêm gan nhiễm mỡ: Ước tính khoảng 12-40% bệnh nhân NAFLD sẽ phát triển thành giai đoạn này. Lúc này hoạt động viêm sẽ khiến gan bị tổn thương trầm trọng hơn.
- Biến chuyển sang xơ gan: 15-25% trường hợp viêm gan nhiễm mỡ nếu không được chữa trị hiệu quả sẽ trở thành xơ gan với nguy cơ cao bị suy giảm chức năng hoặc ung thư hóa.
- Dẫn đến các biến chứng ngoài gan: gan nhiễm mỡ cũng làm tăng các bệnh lý tim mạch, rối loạn chuyển hóa,... gây ảnh hưởng nghiêm trọng sức khỏe và tuổi thọ.
- Tử vong: Theo nghiên cứu, bệnh nhân gan nhiễm mỡ có nguy cơ tử vong cao hơn so với người bình thường, đặc biệt là nhóm viêm gan nhiễm mỡ.
Như vậy, bệnh gan nhiễm mỡ nếu không được điều trị đúng cách sẽ tiến triển thành những căn bệnh gan đe dọa tính mạng con người.
Lời khuyên phòng ngừa bệnh gan nhiễm mỡ hiệu quả
Để ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ, mọi người cần lưu ý:
- Không lạm dụng rượu bia, đồ uống có cồn: Giảm thiểu hoặc kiêng hoàn toàn để bảo vệ gan.
- Duy trì cân nặng hợp lý: tránh tình trạng thừa cân, béo phì. Ăn uống điều độ, vận động thường xuyên.
- Giảm thiểu đường, tinh bột và chất béo trong khẩu phần ăn: Chú trọng rau xanh, củ quả và chất đạm lành mạnh.
- Kiểm soát tốt các vấn đề về glucose, mỡ máu, huyết áp,.. để tránh phát triển thành gan nhiễm mỡ.
Ngoài các thói quen lành mạnh trên, việc đi khám sức khỏe định kỳ cũng giúp phát hiện bệnh trong giai đoạn sớm để điều trị kịp thời. Đây chính là giải pháp “vàng” để giảm thiểu rủi ro nghiêm trọng từ gan nhiễm mỡ.
Gan nhiễm mỡ là giai đoạn đầu tiên của việc tổn thương gan, nếu không được ngăn chặn, sẽ nhanh chóng dẫn tới các bệnh lý nguy hiểm khác. Do đó, mọi người hãy chú ý tiết chế rượu bia, rèn luyện để duy trì cân nặng lành mạnh, cũng như tuân thủ khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị sớm gan nhiễm mỡ.