Thuốc lá - "Kẻ giết ngầm" của gan
Thuốc lá được xem là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến ung thư và các bệnh mãn tính nguy hiểm. Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới, mỗi năm có ít nhất 8 triệu ca tử vong do hậu quả trực tiếp của thuốc lá. Tại Việt Nam, số người hút thuốc chiếm tới 47,4% dân số, đứng thứ 3 Đông Nam Á.
Trong hàng ngàn chất độc có trong khói thuốc lá, gan là cơ quan chịu tổn thương nặng nề chỉ sau phổi. Thuốc lá gây hại đến gan theo nhiều cơ chế khác nhau, có thể dẫn đến viêm gan, xơ hóa, thậm chí là ung thư.
Dưới đây là những tác động tiêu cực của thuốc lá đến gan mà bạn cần biết.
Thuốc lá chứa hàng nghìn chất độc hại
Theo thống kê, một điếu thuốc lá chứa đến 7.000 chất hóa học khác nhau, trong đó có hơn 70 chất gây ung thư như:
- Acetol: Chất tẩy rửa sơn móng tay
- Amoniac: Chất tẩy rửa sàn nhà, bồn cầu
- Toluen: Dung môi công nghiệp
- Formaldehyde: Chất bảo quản xác ướp
- DDT, Dieldrin: Thuốc trừ sâu
- Niken, Asen: Kim loại nặng độc hại
Khi vào cơ thể, những chất độc hại trên sẽ gây tổn thương nặng nề đến hệ tuần hoàn, thần kinh và các cơ quan nội tạng. Đặc biệt, chúng còn khiến nguy cơ mắc bệnh ung thư tăng cao chóng mặt.
Gan - Cơ quan chịu tổn thương nặng nề nhất từ thuốc lá
Sau phổi, gan chính là cơ quan chịu ảnh hưởng xấu từ thuốc lá nhiều nhất. Theo các bác sĩ chuyên khoa, thuốc lá gây tổn thương gan thông qua 3 cơ chế:
- Tính độc trực tiếp: Các hợp chất độc hại trong khói thuốc kích hoạt phản ứng oxy hóa, viêm nhiễm dẫn đến tổn thương và hoại tử tế bào gan.
- Giảm miễn dịch: Nicotin và các hợp chất khác ức chế quá trình sản sinh tế bào miễn dịch, khiến gan dễ bị tổn thương hơn bởi các yếu tố bên ngoài.
- Gây ung thư: Thuốc lá chứa các chất gây đột biến AND và kích thích sự hình thành khối u ác tính ở gan.
Vì vậy, những người hút thuốc lá lâu năm có nguy cơ mắc bệnh về gan cao hơn rất nhiều so với người không hút. Từ viêm gan, xơ gan cho đến ung thư gan đều có thể xảy ra.
Mối liên hệ giữa thuốc lá và bệnh gan
Các nghiên cứu cho thấy, thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về gan sau:
- Viêm gan mạn tính: Người hút thuốc bị viêm gan B, C dễ tiến triển nặng và trở thành mãn tính.
- Xơ gan: Khả năng khỏi bệnh giảm 50%, tốc độ phát triển bệnh cũng nhanh hơn đáng kể.
- Ung thư gan: 40% ca ung thư gan có liên quan đến thói quen hút thuốc lá.
Cụ thể, những đối tượng sau có nguy cơ mắc bệnh gan cao hơn khi hút thuốc:
- Người nghiện rượu và hút thuốc lá
- Người béo phì, tiểu đường hút thuốc
- Nam giới hút thuốc từ 10 - 20 điếu/ngày
Cách bảo vệ lá gan khỏi thuốc lá
Để giảm nguy cơ tổn thương gan do thuốc lá gây nên, bạn nên tuyệt đối cai nghiện thuốc.
Ngoài ra, để nâng cao sức đề kháng và tăng cường chức năng gan, bạn có thể áp dụng một số biện pháp:
- Tập luyện thể dục, thể thao đều đặn 30 - 45 phút mỗi ngày
- Chế độ ăn lành mạnh, kiêng rượu bia và đồ ăn gây độc
- Thường xuyên uống nước ép rau quả tươi: cà rốt, lô hội, rau bina...
- Tăng cường sử dụng các gia vị như hành lá, gừng, nhất là nghệ. Nghệ giúp làm giảm tổn thương gan do khói thuốc lá gây ra.
Thuốc lá là "kẻ thù" lớn nhất với người mắc bệnh gan. Do đó, cai thuốc và kiêng khói thuốc là điều cấp thiết để ngăn chặn tình trạng bệnh nặng thêm. Hãy nói KHÔNG với thuốc lá ngay từ hôm nay!