Gan nhiễm mỡ: Những điều cần biết để phòng tránh và điều trị
Gan nhiễm mỡ hay còn gọi là thoái hóa mỡ gan là tình trạng lượng mỡ tích tụ trong gan vượt quá giới hạn bình thường, chiếm trên 5% tổng trọng lượng của gan. Đây là bệnh lý nghiêm trọng ảnh hưởng đến chức năng gan nhưng thường ít có triệu chứng rõ ràng nên dễ bị bỏ qua. Tuy nhiên, gan nhiễm mỡ tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm như xơ gan, ung thư gan, thậm chí đe dọa tính mạng người bệnh nếu không được điều trị kịp thời.
Chính vì thế, việc nắm được những thông tin chính xác về bệnh gan nhiễm mỡ sẽ giúp mọi người có cách nhìn nhận đúng đắn, từ đó có biện pháp phòng ngừa và điều trị phù hợp. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin cơ bản nhất mà mọi người cần biết về gan nhiễm mỡ.
Gan nhiễm mỡ là gì?
Gan nhiễm mỡ đề cập đến tình trạng tích tụ chất béo bất thường trong tế bào gan. Bình thường, gan chứa một lượng nhỏ mỡ giúp bảo vệ và hỗ trợ hoạt động của gan. Tuy nhiên, khi lượng mỡ này tăng lên đáng kể, vượt quá 5% tổng trọng lượng gan thì được gọi là gan nhiễm mỡ.
Các nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến gan nhiễm mỡ, trong đó phổ biến nhất là:
- Lạm dụng rượu bia: Uống quá nhiều rượu bia khiến gan không thể xử lý hết lượng cồn, dẫn đến tích tụ mỡ thừa trong gan.
- Béo phì, tăng cân: Thừa cân, béo phì làm tăng nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ.
- Tiểu đường: Bệnh nhân tiểu đường thường hay mắc phải gan nhiễm mỡ.
- Chế độ ăn không lành mạnh: Ăn quá nhiều thực phẩm chứa nhiều chất béo, đường cũng khiến gan phải làm việc vất vả hơn, dễ bị tổn thương.
Triệu chứng của gan nhiễm mỡ
Gan nhiễm mỡ thường ít triệu chứng, hoặc chỉ có triệu chứng nhẹ khó nhận biết. Một số dấu hiệu cảnh báo có thể gặp là:
- Cảm thấy mệt mỏi, kiệt sức dễ dàng
- Đau tức vùng bụng trên bên phải
- Buồn nôn, nôn
- Chán ăn
- Sụt cân nhanh
- Vàng da, vàng mắt
Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở gan, bạn nên đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Tác hại nguy hiểm của bệnh gan nhiễm mỡ
Gan nhiễm mỡ nếu không được điều trị sớm và đúng cách sẽ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm sau:
- Viêm gan mạn tính: Mỡ dư thừa trong gan gây viêm kéo dài làm tổn thương gan nặng hơn.
- Xơ gan: Các mô sẹo thay thế cho các tế bào gan bị chết dần dẫn đến xơ hóa gan.
- Ung thư gan: Gan nhiễm mỡ lâu ngày có thể chuyển thành ung thư gan, đe dọa tính mạng người bệnh.
- Suy gan, gan không thể hoạt động bình thường.
Do đó, gan nhiễm mỡ cần được quan tâm và điều trị thích hợp để hạn chế các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
Ai dễ mắc bệnh gan nhiễm mỡ?
Một số đối tượng dễ mắc gan nhiễm mỡ gồm:
- Người nghiện rượu hoặc uống rượu nhiều.
- Người béo phì, thừa cân, hoặc tăng/giảm cân đột ngột.
- Bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 hoặc rối loạn chuyển hóa.
- Phụ nữ mang thai hoặc cho con bú.
- Người có tiền sử gia đình mắc bệnh gan nhiễm mỡ.
Ngoài ra, nam giới cũng dễ mắc bệnh hơn nữ giới do có xu hướng uống rượu nhiều hơn. Tuy nhiên, nữ giới khi vào thời kỳ mãn kinh cũng dễ bị gan nhiễm mỡ do sự thay đổi nội tiết tố.
Cách phòng ngừa gan nhiễm mỡ hiệu quả
Để phòng tránh gan nhiễm mỡ, mọi người cần lưu ý:
- Không nên lạm dụng rượu bia, thuốc lá. Giới hạn lượng rượu dưới 2 đơn vị/ngày đối với nam và 1 đơn vị/ngày đối với nữ.
- Duy trì cân nặng hợp lý, tránh tình trạng thừa cân, béo phì.
- Tập luyện thể dục, thể thao đều đặn, có chế độ dinh dưỡng khoa học, cân bằng.
- Khám sức khỏe định kỳ ít nhất 6 tháng/lần để theo dõi tình trạng gan.
- Kiểm soát tốt đường huyết, mỡ máu, huyết áp nếu mắc bệnh nền.
Điều trị gan nhiễm mỡ như thế nào?
Hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh gan nhiễm mỡ. Tuy nhiên, chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh có thể giúp cải thiện tình trạng này:
- Giảm cân nếu béo phì, duy trì cân nặng hợp lý.
- Tập luyện thể dục thể thao thường xuyên. Chạy bộ, đi bộ, bơi lội, yoga... rất tốt cho gan.
- Không uống rượu bia. Giảm thiểu thực phẩm giàu đường, mỡ, chất béo.
- Ăn nhiều thực phẩm tốt cho gan như: rau xanh, các loại hạt, trái cây tươi...
- Bổ sung các loại vitamin, khoáng chất có lợi cho gan như: Vitamin E, C, B, omega 3...
Gan nhiễm mỡ là bệnh lý đang gia tăng tại nhiều quốc gia do chế độ ăn uống, sinh hoạt không lành mạnh. Mặc dù ít có triệu chứng, song bệnh tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được chữa trị.
Chính vì vậy, việc hiểu rõ về căn nguyên, cách phòng bệnh cũng như phương pháp điều trị gan mỡ hiệu quả chính là chìa khóa giúp ngăn ngừa bệnh tiến triển. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp mọi người nắm được những điều cốt lõi về gan nhiễm mỡ.